از غدیر تا ظهور

 تا شعبان تمام نشده، مهمترین و شاید آخرین پست انتظار رو هم می گذارم...

شما را به خدا این جمله را با دقت بخوانید و در موردش خوب فکر کنید: «در نگاه تاریخى به اسلام و در تحلیل تاریخىِ حوادث صدر اسلام، موضوع غدیر -یعنى نصب جانشین- یک ضرورتى بود که اگر آن‏چنان که تدبیر شده بود -تدبیر رحمانى و الهى و تدبیر نبوى- عمل مى‏شد، بدون تردید مسیر تاریخ بشر عوض مى‏شد و امروز ما در جایگاه بسیار جلوترى از تاریخ طولانى بشریت قرار داشتیم... اگر این حادثه اتفاق مى‏افتاد که حفظ و گسترش کمّى و گسترش کیفى در این موجود خلق شده‏ الهى -یعنى جامعه‏ى اسلامى نبوى- مى‏توانست به قدر ده دوازده نسل، پى‏درپى حراست و حفاظت بشود، آن وقت مسلّم بود که این حرکت در طول تاریخ بشر، شکست‏ناپذیر مى‏ماند. معنایش این نبود که بشر، دوران انتظارى نخواهد داشت و خود در طول این دوازده نسل، به نهایت مطلوب خود خواهد رسید.[1]»

این دیگر چه جورش است؟ هر چه رشته کرده بودیم، پنبه شد! این حرف انگار تیشه به ریشه همه دانسته­ها و اندوخته­های ما می­زند! همیشه می­گفتیم خدا لعنت کند کسانی را که نگذاشتند اهداف غدیر به انجام برسد و سبب شدند که خداوند امام ما را از ما غایب گرداند (داستان چراغ­کِشی و چراغ­­کُشی را که یادتان هست؟) همیشه می­گفتیم همه مصایب مسلمین از غدیر نشأت می­گیرد، همیشه می­گفتیم اگر غدیر را در غدیر دفن نمی­کردند، ما خیلی زودتر از این­ها به جامعه مطلوب خویش می­رسیدیم، همیشه می­گفتیم ای کاش آرمان غدیر نتیجه می­داد تا دیگر انتظاری در کار نباشد، همیشه می­گفتیم... پس این چه حرفی است که انگار انتظار را فرض دانسته است و انگار نه انگار که مقصر این غیبت خود ماییم؟!

نوشته­های قبلی بیش و کم سر نخ­هایی در جواب این سؤال می­داد، اما بهتر از هر جوابی، توضیحی است که اندیشمندِ طراحِ سؤال ارائه می­کند: «اگر این حادثه اتفاق مى‏افتاد... آن وقت مسلّم بود که این حرکت در طول تاریخ بشر، شکست‏ناپذیر مى‏ماند. معنایش این نبود که بشر، دوران انتظارى نخواهد داشت و خود در طول این دوازده نسل، به نهایت مطلوب خود خواهد رسید؛ اگر آن‏طورى که پیغمبر معین کرده بود، امیرالمؤمنین، بعد امام حسن، بعد امام حسین، بعد ائمه‏ى دیگر، یکى پس از دیگرى مى‏آمدند، باز به گمان بیشتر، بشر نیاز به یک دوران انتظار داشت تا بتواند آن جامعه آرمانى را تحقق ببخشد. اما در آن صورت اگر این تعاقب معصومین، این دست‏هاى امین و کارآمد، مى‏توانستند این حادثه‏ى ایجاد شده‏ى در واقعیت را حفظ کنند، آن وقت مسیر بشر، مسیر دیگرى مى‏شد.[2]»

معما چو حل گشت، آسان شود! در «زیباترین انتظار» گفتیم که انتظار مخصوص ما و زمان ما نیست، از قبل غدیر، انتظار بوده و تا بعد ظهور هم خواهد بود. انتظار اصلی، انتظار ملاقات خداست که تا قبل از ورود به بهشت بر طرف نخواهد شد[3]؛ پس گره زدن غدیر به انتظار، ناشی از یک کم توجهی است، اما بی توجهی به غدیر هم یک درد به دردهای منتظران افزوده و آن دوری از وجه الله است، همو که امروز در پرده غیبت است و منتظر بازگشت ماست. (ر.ک: زیباترین انتظار)

غدیر، اگرچه اصل انتظار را از بین نبرده، ولی به طور حتم دو مسیر را در مقابل آیندگان قرار داده است: مسیر حق و مسیر باطل، مسیر ایمان و مسیر کفر (نفاق را هم در جرگه کفر بگذارید، سوای ظاهر فریبنده­اش)؛ در مورد باطل سخن زیاد است و مجال کم؛ باطل همان است که خون به دل پیامبر اعظم کرد، باطل همان است که رسیمان به در خانه امیرالمومنین برد، باطل همان است که خیمه گاه حسین علیه السلام را به آتش کشید، باطل همان است که اهل بیت پیامبر را یکی پس از دیگری به شهادت رساند و اسباب غیبت امام ما را فراهم ساخت، باطل همان است که...

اما مهم­تر از باطل، حق است؛ حقی که راه را شناخته و می­خواهد آن را بپیماید، ولی موانع جلوی او را می­گیرد، حقی که اگر غدیر را -تمام و کمال- به جان می خرید، جامعه آرمانی خویش را تا امروز ساخته بود، حقی که اهل آن ضعیف و سست اراده است، حقی که در تبعیت از امام و رهبرش، باطل از او پیشی گرفته است[4]، حقی که علی را با چاه همنشین می­کند و مهدی را با سرداب!

از باطل که انتظاری نیست، اما حق چرا این گونه است؟ حق که به حقیقت رسیده، پس چرا سر تسلیم فرود نمی آورد؟ انگار اهل حق هم از حقیقت دور افتاده است! همان حقیقتی که از روز غدیر تا امروز، توسط همه -دوست و دشمن- مغفول مانده است! همان حقیقتی که چیزی جز «ولایت» و «ولایت­پذیری» نیست؛ مشکل باطل این بود که علی را نه دوست داشت و نه ولایت او را پذیرفته بود، و مشکل حق این است که علی را فقط دوست دارد و اما او هم ولایت­پذیر نیست.

خودمان را بسنجیم؛ در ولایت­های کمتر -مثل ولایت پدر یا ولایت فقیه- چقدر ولایت­پذیر بوده­ایم که هر روز در دعای عهد ادعای ولایت­پذیری می­کنیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ وَ الذَّابِّینَ عَنْهُ وَ الْمُسَارِعِینَ فِی حَوَائِجِهِ وَ الْمُمْتَثِلِینَ لِأَوَامِرِهِ وَ الْمُحَامِینَ عَنْهُ وَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْه[5]؛ (هر چند که این یک دعاست، اما باید دانست که حتی آرزو هم بر ولایت­ناپذیران عیب است!)

هیچ فکر کرده­اید که چرا وقتی کلمه «قائم» را می­شنوید، بلند می­شوید و در مقابل قبله دست­تان را روی سر می­گذارید؟ ادب و احترام؟ سلام و صلوات؟ شاید؛ ولی نگاه قشنگ­تری هم وجود دارد، شاید خدمت حضرت عرضه می­داریم که ای قیام کننده، بیا و قدم روی سر ما بگذار، یا این که می­گوییم سر ما به فدای خاک قدوم تو...؛ اما به نظر می­رسد که داستان برای ما ولایت­ناپذیرانِ مدعی فرق می کند، شاید ما باید دست روی سرمان بگذاریم و ملتمسانه فریاد بزنیم: خاک بر سر ما که در همه امتحان­های ولایت­پذیری مردود می­شویم؛ ای نازنین زهرا، ای سید و ای مولای ما، تو بیا و دست ولایت بر سر ما بکش، شاید ما هم ولایت­پذیر شدیم...

---

[1]  عید غدیر29/10/1384- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى‏ در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه امام صادق(علیه‏السّلام)

[2]  عید غدیر29/10/1384- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى‏ در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه امام صادق(علیه‏السّلام)

[3]  الْخاشِعینَ الَّذینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَیْهِ راجِعُونَ (بقره/46): فروتنان، همان کسانى (هستند) که مى‏دانند با پروردگار خود دیدار خواهند کرد و به سوى او باز خواهند گشت (46)

[4]  -  خطبة 25 نهج البلاغه: وَ اللَّهِ لَأَظُنُّ أَنَّ هَؤُلَاءِ الْقَوْمَ سَیُدَالُونَ مِنْکُمْ بِاجْتِمَاعِهِمْ عَلَى بَاطِلِهِمْ وَ تَفَرُّقِکُمْ عَنْ حَقِّکُمْ وَ بِمَعْصِیَتِکُمْ إِمَامَکُمْ فِی الْحَقِّ وَ طَاعَتِهِمْ إِمَامَهُمْ فِی الْبَاطِلِ...، اللَّهُمَّ إِنِّی قَدْ مَلِلْتُهُمْ وَ مَلُّونِی وَ سَئِمْتُهُمْ وَ سَئِمُونِی فَأَبْدِلْنِی بِهِمْ خَیْراً مِنْهُمْ وَ أَبْدِلْهُمْ بِی شَرّاً مِنِّی اللَّهُمَّ مِثْ قُلُوبَهُمْ کَمَا یُمَاثُ الْمِلْحُ فِی الْمَاءِ أَمَا وَ اللَّهِ لَوَدِدْتُ أَنَّ لِی بِکُمْ أَلْفَ فَارِسٍ مِنْ بَنِی فِرَاسِ بْنِ غَنْمٍ: سوگند به خدا مى بینم که این قوم به زودى بر شما چیره شوند به خاطر اجتماعى که آنان بر باطلشان دارند، و تفرقه اى که شما از حق دارید، و محض اینکه شما در راه حق به امام خود عاصى هستنید، و آنان در راهباطل مطیع رهبر خویشند...، الهى من از اینان ملول شده ام و آنان از من، من از اینان افسرده ام و آنان از من، پس بهتر از اینان را به من عنایت کن، و به جاى من شرّى را بر ایشان بگمار. خداوندا، دلشان را آب کن چون نمکى که در آب حلّ شود. به خدا قسم دوست دارم به جاى شما هزار سوار از قبیله بنى فِراس بن غَنم داشتم.

[5]  بحارالأنوار، جلد83، صفحه284، باب45: پروردگارا مرااز انصار و یاران آن بزرگوار قرارده  و از آنان که از او دفاع می­کنند و از پی انجام مقاصدش می­شتابند و اوامرش را امتثال می نمایند و حامی وی بوده و در حضورش به درجه ی رفیع شهادت میرسند.